Znalezione gdzieś… dawno dawno temu… ale jakże przydatne…
ŚRODKI STYLISTYCZNE (WYRAŻENIA POETYCKIE)
ONOMATOPEJA (DŹWIĘKONAŚLADOWNICTWO) – naśladowanie za pomocą środków językowych różnych dźwięków z otaczającej nas rzeczywistości,
np.: hau- hau, plum, miau-miau,
NEOLOGIZM – nowo utworzony wyraz dla potrzeby poezji, prozy lub konieczności życiowych,
np.: mikrofalówka, laseroterapia,
ZDROBNIENIA – wyrażają czułość, pieszczotliwość, mają najczęściej pozytywny charakter,
np.: kotek, piesek, krówka
ZGRUBIENIA – posiadają najczęściej negatywne zabarwienie uczuciowe,
np.: kocisko, psisko, matka
ANTYTEZA – zestawienie poglądów, myśli, pojęć sprzecznych,
np.: kochać – żałować, tracić – pragnąć,
ANTONIMY, czyli wyrazy o znaczeniu przeciwnym, to też antyteza,
np.: woda – ogień, mądrość – głupota.
APOSTROFA – bezpośredni zwrot do osoby, pojęcia, przedmiotu, zjawiska, utrzymany w uroczystym tonie,
np.: „Litwo, ojczyzno moja…”
PYTANIE RETORYCZNE – pytanie, na które nie oczekuje się odpowiedzi
PRZERZUTNIA – pewna część zdania zostaje przerzucona do następnego wersu lub strofy,
np.: Wczora
z wieczora,
WYKRZYKNIENIE – zdanie wykrzyknikowe w prozie lub poezji
ANAFORA – powtórzenie wyrazu lub grupy wyrazów na początku kolejnego zdania, wersu lub strofy,
np.: jak…
jak…
jak…
EPIFORA – powtórzenie tego samego wyrazu lub grupy wyrazów na końcu kolejnego zdania, wersu lub strofy,
np.:… oczekiwania,
…oczekiwania,
…oczekiwania.
ALEGORIA – przedstawienie za pomocą opisu, zdarzeń, postaci, roślin, zwierząt, jakiejś myśli czy ukrytego znaczenia,
np.: kobieta z opaską na oczach i wagą w ręku – alegoria sprawiedliwości,
sowa – alegoria mądrości, pies – alegoria wierności,
SYMBOL – znak, pojęcie użyte w celu oznaczenia innego przedmiotu. Jest wieloznaczny,
np.: kwiat – symbol piękna, miłości, doskonałości, nietrwałości, przemijania
HIPERBOLA(PRZESADNIA) – przedstawienie jakiegoś przedmiotu, zjawiska, osoby w sposób przesadny, wyolbrzymiony,
np.: spalić się ze śmiechu, pękać ze śmiechu, zapaść się pod ziemię ze wstydu,
OKSYMORON – to zestawienie wyrazów o sprzecznym znaczeniu,
np.: gorący lód, ciemna jasność, słodka gorycz
PERYFRAZA (OMÓWIENIE) – zastąpienie jednej nazwy jej rozbudowanym odpowiednikiem,
np.: Jadwiga Mielczarek – dyrektor Zespołu Szkół Podstawowych w Kurowicach, Klaudia Banach – uczennica I klasy gimnazjum,
PORÓWNANIE – zestawienie ze sobą dwóch przedmiotów, zjawisk, pojęć, ze względu na łączące je podobieństwo,
np.: czerwony jak burak,
METAFORA(PRZENOŚNIA) – wyrażenie, które poprzez nietypowe połączenie wyrazów uzyskuje nowe znaczenie,
np.: ostry język, rzucać okiem,
ANIMIZACJA (OŻYWIENIE) – nadanie zjawiskom, przedmiotom cech istot żywych,
np.: chwile biegną, drzewo drgnęło,
PERSONIFIKACJA (UOSOBIENIE) – nadanie przedmiotom, zjawiskom cech ludzkich,
np.: lew przemówił, słońce myślało.